Wat is de beschermingstermijn?
De bescherming van een werk via het auteursrecht ontstaat vanaf het moment dat het werk gecreëerd is. Een eerste fase van de beschermingstermijn loopt vanaf dit moment gedurende het ganse leven van de auteur. Een tweede fase neemt een aanvang met het overlijden van de auteur. Het auteursrecht loopt tot 70 jaar na de dood van de auteur.
Na het overlijden van de auteur blijft het auteursrecht, m.a.w. zowel de vermogensrechten als de morele rechten, gedurende 70 jaar bestaan ten voordele van de persoon die de auteur zelf heeft aangeduid, ofwel ten voordele van zijn erfgenamen of de rechthebbenden.
Wanneer het werk door meerdere auteurs werd gemaakt, vanaf wanneer rekent men de beschermingsduur dan en hoe?
Wanneer een auteurswerk door meerdere auteurs werd gemaakt, dan verstrijkt de periode van 70 jaar pas na het overlijden van de langstlevende auteur. Deze beschermingsduur geldt voor alle rechtverkrijgenden van elk der auteurs.
Voorbeeld: een beeldhouwwerk werd gemaakt door twee coauteurs. In de hypothese dat één auteur in 2000 zou overlijden, terwijl de andere auteur pas in het jaar 2015 zou komen te overlijden, dan zullen de erfgenamen van de eerste auteur mee genieten van de auteursrechtelijke bescherming tot 31 december 2085.
Wanneer verstrijkt het auteursrecht voor anonieme en pseudonieme werken?
Voor anonieme en pseudonieme werken evenals voor werken die gepubliceerd worden in verschillende delen, banden, nummers of afleveringen gaat de termijn van 70 jaar in op het tijdstip dat het werk op geoorloofde wijze voor het publiek toegankelijk werd gemaakt. Indien het door de auteur aangenomen pseudoniem geen enkele twijfel over zijn identiteit laat of de auteur zijn identiteit reeds kenbaar maakte, dan geldt de beschermingstermijn van 70 jaar na de dood van de auteur.
Vanaf wanneer verstrijkt het auteursrecht op postuum verschenen werken?
Wanneer je een werk vindt van een auteur die reeds meer dan 70 jaar overleden is en dit werk werd nooit eerder uitgegeven, dan zal de exploitatie van dit postuum auteurswerk toch mogelijk zijn. De auteurswet kent in dit geval een verkorte beschermingstermijn van 25 jaar toe. Deze termijn begint te lopen vanaf het ogenblik waarop het werk voor het eerst op geoorloofde wijze aan het publiek werd meegedeeld.
Hoe berekent men de beschermingstermijn?
De 70-jarige beschermingstermijn dient te worden berekend vanaf 1 januari volgend op het jaar van overlijden van de auteur. Voorbeeld: de auteur overlijdt in mei 1999. De beschermingsduur wordt berekend van 1 januari 2000 tot 70 jaar erna, met name tot januari 2070.
Voor audiovisuele werken bepaalt de wet dat de zeventigjarige periode pas verstrijkt na het overlijden van de langstlevende van de volgende personen: de hoofdregisseur, de scenarioschrijver, de tekstschrijver en de auteur van muziekwerken met of zonder woorden die speciaal voor het werk zijn gemaakt.
Voor werken die gepubliceerd zijn in verschillende banden, delen, nummers of afleveringen, loopt de beschermingstermijn voor elk deel afzonderlijk.
Wat gebeurt er bij het verstrijken van de beschermingstermijn?
Eens de beschermingstermijn is verstreken, valt het auteurswerk in het ’openbaar domein’ (of publiek domein). Dit heeft tot gevolg dat de exploitatierechten van het auteurswerk niet meer exclusief zijn en dat iedereen het werk voor eigen rekening mag exploiteren.
Wie beheert mijn auteursrechten na mijn dood?
Na het overlijden van de auteur blijft het auteursrecht gedurende 70 jaar bestaan ten voordele van de persoon die de auteur zelf heeft aangeduid, ofwel ten voordele van zijn erfgenamen of de rechthebbenden.
De auteur is dus volledig vrij om te kiezen wie zijn auteursrechten na zijn dood zal uitoefenen. In sommige gevallen is dit een stichting, een vzw of een instelling. Maar de auteur kan ook de wettelijke regels van het erfrecht volgen en bijvoorbeeld zijn kinderen belasten als uitvoerder van zijn auteursrecht.
De erfgenamen of aangeduide instellingen kunnen het moreel recht van de auteur ook uitoefenen, maar enkel uitdrukkelijk in naam van de auteur en niet in hun eigen naam.